ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ತನ್ನ ಪ್ರಮುಖ ರೆಪೊ ದರವನ್ನು 25 ಮೂಲಾಂಶಗಳಷ್ಟು (bps) ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿ ಶೇಕಡಾ 5.25ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿದೆ. ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಸಮಿತಿ (MPC) ಯ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಸಭೆಯ ನಂತರ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಸರ್ವಾನುಮತದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಈ ದರ ಕಡಿತದಿಂದಾಗಿ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗೃಹ ಸಾಲ, ವಾಹನ ಸಾಲ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಲಗಳು ಅಗ್ಗವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದು ಸಾಲಗಾರರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡಲಿದ್ದು, ಹೊಸ ಖರೀದಿದಾರರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲಿದೆ.
ದರ ಕಡಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳೇನು?
ಆರ್ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಅವರು ಈ ದರ ಕಡಿತದ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು:
- ದಾಖಲೆ ಮಟ್ಟದ ಕಡಿಮೆ ಹಣದುಬ್ಬರ: ಚಿಲ್ಲರೆ ಹಣದುಬ್ಬರ (Retail Inflation) ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ದಾಖಲೆಯ ಕನಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿರುವುದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷ (FY26) ಕ್ಕೆ ಆರ್ಬಿಐ ತನ್ನ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹಣದುಬ್ಬರ (CPI Inflation) ಅಂದಾಜನ್ನು ಶೇಕಡಾ 2ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿದೆ.
- ಬಲಿಷ್ಠ ಜಿಡಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ: ಜಾಗತಿಕ ಸವಾಲುಗಳ ನಡುವೆಯೂ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಬಲವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಆರ್ಬಿಐ ಈ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ (GDP) ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಶೇಕಡಾ 7.3 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ.
- ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ: ಬಲಿಷ್ಠ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಹಣದುಬ್ಬರದಿಂದಾಗಿ, ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು ಸಾಲದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ದೊರೆತಿದೆ.
ಸಾಲಗಾರರ ಮೇಲೆ ಇದರ ಪರಿಣಾಮವೇನು?
ರೆಪೊ ದರ ಕಡಿತವು ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಾಲದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಲಾಭವನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ:
- ಕಡಿಮೆ EMIಗಳು: ಫ್ಲೋಟಿಂಗ್ ಬಡ್ಡಿದರ ಹೊಂದಿರುವ ಗೃಹ ಸಾಲ ಮತ್ತು ವಾಹನ ಸಾಲಗಾರರು ತಮ್ಮ ಮಾಸಿಕ ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ (EMI) ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ಸಾಲಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಕ್ಸಟರ್ನಲ್ ಬೆಂಚ್ಮಾರ್ಕ್ ಲೆಂಡಿಂಗ್ ರೇಟ್ (EBLR) ಅಥವಾ ರೆಪೊ ದರಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ.
- ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ಗೆ ಉತ್ತೇಜನ: ಗೃಹ ಸಾಲಗಳು ಅಗ್ಗವಾಗುವುದರಿಂದ, ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಉತ್ತೇಜನ ಸಿಗಲಿದೆ. ಹೊಸ ಮನೆ ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ ಇದು ವರದಾನವಾಗಲಿದ್ದು, ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ ಸಮಿತಿಯು 'ತಟಸ್ಥ ನಿಲುವನ್ನು' (Neutral Stance) ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಮುಂದಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅಗತ್ಯಬಿದ್ದರೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ದರ ಕಡಿತದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಿರುತ್ತದೆ.